Vandaag staat er een artikel in het Algemeen Dagblad waarin onderstaand te lezen is:
Werkgevers leren niets van burn-outs bij hun personeel. De schuld wordt vaak bij de zieke gelegd, terwijl op de werkvloer alles bij hetzelfde blijft. Dat zeggen deskundigen na een onderzoek over re-integratie.
56 procent van de werknemers die na een burn-out terugkeerden op de werkvloer, gaf aan dat de leidinggevende geen zaken heeft aangepast om een terugval te voorkomen. Bijna een derde heeft er niet of nauwelijks met zijn baas over gesproken. Dat blijkt uit een onderzoek van Zilveren Kruis, uitgevoerd door Kantar Public, dat vandaag naar buiten komt. Aan het onderzoek namen 533 werknemers deel die na een burn-out weer aan de slag gingen.
Een op de zeven werkende Nederlanders heeft last van burn-outklachten als oververmoeidheid en emotionele uitputting. In het onderwijs is dit zelfs één op de vijf, berekende het CBS.
Onterecht
Hun uitval wordt ten onrechte gezien als incident, zegt Arnold Bakker, hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. “Vaak wordt de werknemer geleerd hoe hij met stress moet omgaan door te mediteren of een cursus mindfulness te volgen. Maar dat is symptoombestrijding. Werkgevers moeten op zoek naar de oorzaak en zich de vraag stellen: moeten wij ons werk aanpassen?” Volgens Bakker is de werknemer na terugkeer gebaat bij meer feedback, afwisseling in zijn werkzaamheden of meer vrijheid op zijn werk.
Want wanneer de autonomie van de werknemer in het gedrang is, loopt de spanning op, zegt ook Willem van Rhenen, hoogleraar bij Nyenrode en bedrijfsarts bij Arboned. “Je ziet dat veelvuldig bij leraren. Die worden in een schoolprogramma geperst waar ze zich erg onbehaaglijk bij voelen.”
Onderschat probleem
De managers zullen zeggen: zie je wel, het ligt aan de thuissituatie. Maar privéomstandigheden horen bij het leven.
Ook vakbond FNV noemt de re-integratie van deze groep werknemers een onderschat probleem. “We kennen voorbeelden van werknemers die na hun burn-out geen verlenging kregen van hun contract. Hij of zij zou het werk niet aankunnen, maar het is geen individueel probleem”, zegt een woordvoerder. De vele taken, het tekort aan personeel maar ook het continue inwerken van tijdelijke collega’s zijn volgens de vakbond belangrijke oorzaken voor stress.
Zelf wijzen de werknemers in het onderzoek van Zilveren Kruis de disbalans tussen werk en privé als hoofdoorzaak aan. Hoogleraar Bakker: “Als er dan ook nog privékwesties spelen zoals een scheiding of een ziek kind, dan kan dat de laatste druppel zijn voor een burn-out. De managers zullen zeggen: zie je wel, het ligt aan de thuissituatie. Maar deze privéomstandigheden horen bij het leven.”
Niet eenvoudig
Volgens werkgeversorganisatie VNO-NCW is de aanpassing van de werkplek niet eenvoudig. “De werkgever mag niet vragen naar beperkingen en mogelijkheden, alleen naar taken. Dus wel: ‘kun je een notitie typen?”, maar niet: ‘hoe lang kun je staan?” Dat onderscheid is heel verwarrend. Ook lijkt het soms of mensen weer beschikbaar zijn, terwijl ze eigenlijk nog lang niet volledig belastbaar zijn. Volgens VNO-NCW ligt hier een belangrijke taak voor de bedrijfsarts. Die adviseert nu dikwijls om het urenaantal weer op te bouwen, maar een uitgebreid herstelplan zou effectiever zijn. Het kost gemiddeld 8 weken tot een jaar om te herstellen.
Bijna 30 procent van de ondervraagden durft een terugval niet te bespreken. Wel doen, zeggen beide hoogleraren. Anders verandert er niets. Van Rhenen: “En durf ook naar een andere functie te kijken, waarin je beter functioneert.”